گرایش های رشته مهندسی نساجی
رشته مهندسی نساجی مطابق با چارت جدید آموزشی ارائه شده در فروردین ۱۴۰۰ در مقطع کارشناسی مشتمل بر ۶ گرایش مختلف است.
مهندسی نساجی گرایش مهندسی فناوری نساجی
تبدیل الیاف به نخ، نخ به منسوجات و روش های صنعتی مختلف به کار گرفته شده در صنعت نساجی نیاز به آموزش های حرفه ای و تخصصی دارد. هدف از گرایش مهندسی فناوری نساجی تربیت افراد متخصص برای پیش برد این اهداف در صنعت نساجی است. در این گرایش دانشجویان باید با ماشین آلات حرفه ای مورد استفاده در این بخش آشنا شده و نحوه تبدیل الیاف به نخ و نخ به منسوجات را با این دستگاه ها آموزش ببینند.
مهندسی نساجی گرایش مهندسی الیاف
در گرایش مهندسی الیاف هدف اصلی تربیت دانشجویانی است که درک کاملی از کیفیت و ماهیت الیاف مورد استفاده در این صنعت داشته باشند. مواردی مانند خواص الیاف، عوامل موثر بر تخریب و یا روش های بالا بردن کیفیت آنها از جمله مهم ترین مباحثی است که در این گرایش از رشته مهندسی نساجی دنبال می شود.
مهندسی نساجی گرایش مهندسی شیمی نساجی
هدف از توسعه گرایش مهندسی شیمی نساجی آشنایی دانشجویان با مواد شیمایی به کار گرفته شده در رنگرزی منسوجات و بررسی تأثیر آنها بر خواص محصولات نهایی است. در این گرایش دانشجویان آماده می شوند تا به صورت کاملاً حرفه ای مواد مورد استفاده در این صنعت برای رنگرزی را تجزیه و تحلیل کرده و طرز استفاده از این مواد را نیز فرا بگیرند.
مهندسی نساجی گرایش مهندسی پوشاک
یکی دیگر از گرایش های مهندسی نساجی گرایش مهندسی پوشاک است که در آن فارغ التحصیلان باید در اشل بسیار بزرگ صنعتی زمینه ساز طراحی‌های بهینه لباس و پوشاک شوند. در کشور ما بخش تولید فرش و موکت که به گرایش مهندسی فناوری نساجی مرتبط می شود، بیشتر در معرض توجه قرار گرفته اما در عوض گرایش پوشاک به دلیل نوع بازار کار کمتر مورد استقبال واقع شده است.
مهندسی نساجی گرایش مهندسی منسوجات صنعتی
همچنین از دیگر گرایش های رشته مهندسی نساجی گرایش مهندسی منسوجات صنعتی است. در این گرایش دانشجویان بیشتر در حال تحصیل برای درک بیشتر الیاف و منسوجات صنعتی هستند. شیمی منسوجات فنی، منسوجات و پوشاک فنی از جمله درس های تخصصی این گرایش محسوب می شوند که دانشجویان در این دروس مهارت های خود را برای کار با الیاف صنعتی بالاتر می برند.
مهندسی نساجی گرایش مهندسی رنگ و پوشش
گرایش مهندسی رنگ و پوشش گرایش دیگری از رشته مهندسی نساجی است که در این گرایش نیز مطالب درسی بیشتر به سمت مسائل مربوط به رنگرزی و شیمی مهندسی نساجی پیش می روند. شیمی پلیمر، مبانی الکتروشیمی و اصول شیمی رنگ از جمله دروس تخصصی در نظر گرفته شده برای این گرایش مهندسی نساجی هستند که در طول ۸ نیمسال تحصیلی باید توسط دانشجویان گذرانده شوند.
هر ۶ گرایش مهندسی نساجی دارای دروس عمومی، پایه و اصلی یکسان در دانشگاه هستند اما دروس تخصصی و اختیاری متفاوتی برای آنها تعریف می شود. در ادامه با تشریح واحدهای درسی رشته مهندسی نساجی در گرایش های مختلف، دروس ارائه شده برای این گرایش ها را بهتر درک خواهید کرد.
بازار کار رشته مهندسی نساجی
شرایط بازار کار رشته مهندسی نساجی با سایر رشته های مهندسی تفاوت های بسیار زیادی دارد. در حال حاضر نساجی بعد از صنعت نفت تبدیل به دومین صنعت بزرگ کشور ایران شده و کارخانجات و کارگاه های تولیدی بسیار زیادی در سرتاسر کشور راه اندازی شده است. همچنین وجود کارخانجات بسیار متعدد نساجی در شهرستان ها باعث شده تا بازار کار رشته محدود به پایتخت یا شهر تهران نباشد و حتی کاربران در شهرستان ها از شرایط کار بهتری نسبت به تهران برخوردار باشند. همچنین با توجه به اینکه تعداد دانشگاه های بسیار محدودی در سراسر کشور رشته مهندسی نساجی را به دانشجویان ارائه می کنند از این رو تعداد دانشجویان این رشته نیز نسبت به سایر رشته های مهندسی کمتر بوده و بازار کار بهتری در انتظار آنها قرار دارد.
دانشجویان رشته مهندسی نساجی در زمینه های مختلفی هم می توانند به صورت خویش فرما کار کنند و هم به صورت کارمندی در شرکت ها و کارخانجات مختلف با سمت های مختلف استخدام شوند. استخدام در وزارت صنایع یا کارخانجات بزرگ تولید منسوجات مختلف از جمله بازار کار ایده آل این رشته محسوب می‌شود اما جدای از این دو فارغ التحصیلان رشته مهندسی نساجی می توانند در شغل ها و سمت های زیر نیز مشغول به کار شوند:
استخدام به عنوان مدیر تولید در صنایع تولیدی مختلف استخدام به عنوان مدیر فروش و بازاریابی در کارخانجات و شرکت های ارائه دهنده محصولات نساجی مدیر بخش های مختلفی مانند سالن های رنگرزی و یا بخش طراحی پوشاک با توجه به گرایش دانشجویان در دانشگاه محل تحصیل مدیر تولید محصولات نانو شرکت های تولیدی محصولات نساجی و کمک پزشکی شرکت های تولیدی محصولات مربوط به خودرو و یا هواپیما
همچنین فارغ التحصیلان رشته مهندسی نساجی می توانند به عنوان خویش فرما نیز کسب و کار مربوط به گرایش تحصیلی خود را راه‌اندازی کرده و شرایط ایده آلی را برای زندگی خود رقم بزنند.
کاربردهای رشته مهندسی نساجی
دانشجویان رشته مهندسی نساجی باید مهارت ها و قابلیت های مختلفی داشته باشند. توانایی های مدیریتی و هم توانایی های تخصصی مربوط به رشته برای ورود به بازار کار در رشته مهندسی نساجی لازم است. وقتی توانایی ها و قابلیت های فارغ التحصیلان رشته مهندسی نساجی را مرور کنیم کاربردهای این رشته تحصیلی را نیز بهتر درک خواهیم کرد. مهندسین نساجی با توجه به مهارت ها و دانش هایی که به دست آورده اند، امکان فعالیت در بخش های مختلفی از این صنعت خواهند داشت.
در بخش تولید محصولات پزشکی و کمک پزشکی مهندسین نساجی می توانند ایده های بسیار ایده آلی را به بازار ارائه نمایند. با توجه به اینکه استفاده از
منسوجات و الیاف برای تولید محصولات پزشکی در جهان بسیار گسترده شده است و همچنین این الیاف با بدن انسان و طبیعت سازگار هستند استفاده از محصولات نساجی در این صنعت روبه افزایش است.
از دیگر کاربردهای مهندسی نساجی می توان به تولید الیاف مختلف برای صنایع مانند خودروسازی، هواپیماسازی و صنایع مربوط به هوا فضا است که نیاز به تولید قطعاتی با کیفیت و مقاومت بسیار بالا اما با وزن کم در آنها احساس می شود.
طراحی و تولید و بهینه کردن پوشاک یکی دیگر از کاربردهای است که میتوان برای رشته مهندسی نساجی برشمرد. پوشاک مورد استفاده برای بشر هر ساله با تغییرات زیادی همراه می شود و مهندسین نساجی کسانی هستند که می‌توانند ایده های نوین را به این صنعت اضافه کنند.
تولید منسوجات و الیاف مدرن همراه با فناوری های خاص برای حفظ رطوبت بدن انسان و بهینه کردن شرایط تنفس از جمله دیگر کاربردهایی است که رشته مهندسی نساجی خواهد داشت.
درآمد رشته مهندسی نساجی
یکی از مهمترین مواردی که در هنگام انتخاب رشته بعد از پایان کنکور سراسری پیش روی چشم کاربران قرار می گیرد بازار کار و میزان درآمد حاصل از هر یک از رشته های تحصیلی است. درآمد تأثیر بسیار زیادی در محبوبیت یک رشته تحصیلی دارد. رشته مهندسی نساجی نیز از رشته هایی است که درآمد آن به عوامل مختلفی بستگی داشته و فارغ‌التحصیلان این رشته بسته به میزان توانایی ها و مهارت ها و هم چنین مسیری که در شغل و کسب و کار خود انتخاب می کنند با درآمد های متفاوتی رو به رو خواهند بود. یکی از مسیرهای شغلی تعریف شده در رشته مهندسی نساجی ورود به عنوان کارمند در کارخانجات بزرگ و یا وزارت صنایع است. درآمد حاصل از فعالیت شغلی این دسته از فارغ التحصیلان کاملاً مشخص بوده و آنها هر ساله بر اساس مصوبات دولت به عنوان کارمند دریافتی خواهند داشت. مسلما حقوق این افراد با افزایش میزان تجربه و سنوات بالاتر رفته و همچنین ورود آنها به پست های مهم تر و بالاتر نیز می تواند باعث افزایش درآمد آنها شود.
فارغ التحصیلان رشته مهندسی نساجی که اقدام به شروع کسب و کار شخصی نموده و یا در کارگاه های تولیدی و کارخانجات کوچکتر وارد می‌شوند نیز می‌توانند بر اساس میزان تجربه و توانایی های خود حقوق متفاوت‌تری برای خود رقم بزنند. به صورت کلی داشتن مهارت در این رشته تحصیلی تأثیر بسیار زیادی روی میزان حقوق خواهد داشت و کارفرمایان این رشته نیز علاقه بسیار زیادی به استخدام افراد با توانایی های فردی و مهارت های خاص هستند. گذراندن چند واحد درسی عملی و کارگاهی می تواند برای شروع کار شرایط بهتری را هم برای استخدام و هم برای میزان درآمد برای فارغ التحصیلان رشته مهندسی نساجی رقم بزند.
همچنین بسیاری از دانشجویان رشته مهندسی نساجی نیز به دنبال مشاغل تحقیقاتی و علمی در زمینه رشته خود می روند که این دسته از دانشجویان نیز به فراخور نوع تحقیقات و ثمره تحقیقات خود می توانند درآمدهای قابل توجهی به دست آورند.
ادامه تحصیل در رشته مهندسی نساجی
تعداد دانشگاه های خیلی زیادی در سرتاسر کشور امکان تحصیل در رشته مهندسی نساجی را برای دانشجویان در نظر نگرفته اند و این رشته تنها در دانشگاه های صنعتی محدودی ارائه می شود. اما با این حال علاقمندان به ادامه تحصیل در رشته مهندسی نساجی در مقاطع بالاتر نیز می توانند از خدمات این دانشگاه ها استفاده نمایند
رشته مهندسی نساجی در جهان
بسیار جالب است بدانید که مهندسی نساجی در جهان یکی از رشته های بسیار بزرگ و عالی محسوب می‌شود. گرایش های مختلف رشته مهندسی نساجی در جهان بیشتر از گرایش های موجود در دانشگاه های داخلی تدریس می شوند.
امکان ادامه تحصیل در رشته مهندسی نساجی در بهترین و بزرگترین دانشگاه های جهان برای علاقمندان وجود دارد. در آخرین رتبه بندی انجام گرفته بهترین دانشگاه های آموزش مهندسی نساجی در گرایش های مختلف دانشگاه کارولینای شمالی آمریکا، دانشگاه نبراسکا آمریکا، دانشگاه منچستر انگلیس، دانشگاه لیدز انگلیس و دانشگاه بولتون انگلیس هستند. دانشگاه شانگهای و دانشگاه پلی‌تکنیک هنگ کنگ نیز بهترین دانشگاه‌های آسیایی طبق رتبه بندی استاندارد QS در این زمینه می باشند.
البته لازم به توضیح است که هرچند ادامه تحصیل در تمام گرایش های مهندسی نساجی در بهترین دانشگاه های دنیا وجود دارد اما تمام دانشگاه ها تمامی این گرایش ها را ندارند و برای انتخاب بهترین دانشگاه در گرایش های مختلف باید به سایت این دانشگاه ها مراجعه کنید. به عنوان مثال در گرایش فشن و مد دانشگاه بولتون انگلیس از اساتید بسیار با تجربه برای آموزش استفاده کرده و جایگاه به مراتب بهتری دارد.
میزان حقوق فارغ التحصیلان رشته مهندسی نساجی در گرایش های مختلف نیز در سرتاسر جهان به عوامل مختلفی بستگی دارد. مسلما افراد تازه‌کار که به تازگی وارد بازار کار مهندسی نساجی می‌شوند از حقوق پایین تری برخوردار بوده و با افزایش میزان تجربه و مهارت ها حقوق برای آنها افزایش پیدا میکند. به صورت متوسط میزان درآمد فارغ التحصیلان رشته مهندسی نساجی در حال حاضر حدود ۶۰ هزار دلار در سال است. درآمد معمول فارغ التحصیلان رشته مهندسی نساجی در گرایش های مختلف حدود ۴۳ تا ۸۲ هزار دلار بوده و این میزان حقوق بر اساس میزان تجربه و مهارت ها به حداکثر مقدار خود نزدیک می شود. افراد تازه کار با همان آموزش های دوران تحصیلی می توانند با حقوق وجود ۴۳ هزار دلار وارد بازار کار این رشته شوند.
مقایسه رشته مهندسی نساجی با رشته مهندسی صنایع و مهندسی شیمی
اگر سرفصل های تحصیلی و همچنین واحد های ارائه شده در مقاطع مختلف برخی از گرایش های مهندسی نساجی را با مهندسی صنایع و مهندسی شیمی با هم مقایسه کنیم، نقاط اشتراک زیادی میان آنها پیدا خواهیم کرد. دقت داشته باشید که مهندسی شیمی یک رشته کامل و جامع درباره حوزه شیمی اما در مهندسی شیمی نساجی تنها محصولات و مباحث شیمیایی مربوط به الیاف و منسوجات مورد بررسی قرار می گیرد. به همین علت بازار کار این دو رشته با یکدیگر متفاوت خواهد بود. همچنین در بخش مدیریتی و کنترل کیفیت نیز نقاط اشتراک میان مهندسی نساجی با مهندسی صنایع وجود دارد که البته مهندسی فرآیند و مهندسی تولید در رشته نساجی بیشتر به کارخانجات منسوجات برگشته و گستردگی رشته مهندسی صنایع را ندارد اما با این حال فارغ التحصیلان رشته مهندسی صنایع نیز در امر مدیریت و کنترل کیفیت چنین کارخانجاتی وارد بازار کار می‌شوند.