بازار کار رشته جغرافیا
در این بخش قرار است بازار کار رشته جغرافیا را مورد بررسی قرار دهیم. بازار کار رشته جغرافیا در کشور ایران مناسب بوده و با توجه به شرایط خاص کشور به متخصصین این رشته نیاز است. البته ممکن است برخی از فارغ التحصیلان به دلیل سوء مدیریت و عدم توجه به پتانسیل های بالقوه آنان در رشته‌های غیر مرتبط و با درآمد کمتر مشغول به کار شده باشند. اما با این حال با تقویت رزومه و افزایش مهارت های علمی می توان به ردیف های شغلی با درآمد مناسب دست پیدا کرد. به صورت کلی بازار کار رشته جغرافیا در سازمان های زیر تعریف شده است:
دبیری جفرافیا (تمامی گرایش ها) کار در وزارت جهاد کشاورزی (ژئومورفولوژی) کارشناس امور انسانی در روزنامه ها مجلات و یا صدا و سیما (جغرافیای انسانی) راهنمای گردشگران داخلی و خارجی (جغرافیای شهری) کار در سازمان نقشه برداری کشور، سازمان جغرافیای نیروهای مسلح و وزارتخانه‌های نیرو و معادن (کارتوگرافی) دفتر مطالعات منطقه ای وزارت امور خارجه (جغرافیای نظامی) سازمان برنامه و بودجه بنیاد مستضعفان و جانبازان سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح سازمان محیط زیست شهرداری‌ها وزارتخانه های آموزش و پرورش مسکن و شهرسازی وزارت دفاع وزارت نفت (جغرافیای انسانی) سازمان های نظامی سازمان های انتظامی سازمان های سیاسی ستاد های تخصصی و عمومی مراکز مطالعات جغرافیایی
بیکاری فارغ التحصیلان جغرافیا در ایران تا اندازه زیادی ناشی از این است که آموخته های فارغ التحصیلان این رشته در قالب برنامه های درسی با نیازها و بازار اشتغال جامعه تناسب چندانی نداشته است. بازنگری هایی براساس اهداف فوق انجام شده است. بنابراین هدف از بازنگری و اصلاح سرفصل های موجود و تدوین سرفصل های جدید که با مشارکت موثر و فعال اعضای محترم هیات علمی گروه های جغرافیایی دانشگاه های مختلف صورت گرفته است را می توان تلاشی در جهت نوسازی علم جغرافیا در ایران از حیث بنیادی و نظری و نیز افزایش مهارت های کاربردی فارغ التحصیلان آن برای جذب در بازار اشتغال جامعه دانست.
کاربردهای رشته جغرافیا
کاربردهای رشته جغرافیا از دو دیدگاه مهم قابل بررسی است. در دیدگاه اول کاربرد رشته جغرافیا مربوط به بکارگیری دانشجویان در موسسات آموزشی مانند دانشگاه ها، دبیرستان و همچنین مراکز تحقیقاتی است. برای این منظور دانشجویان بعد از کسب مدرک کارشناسی ارشد و دکترا می توانند به عنوان استاد یا هیئت علمی در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی مشغول به کار شوند. با توجه به اینکه برای تربیت دانشجویان آینده نیاز به اساتید و مربیان است بنابراین یکی از کاربردهای مهم رشته جغرافیا جنبه آموزشی آن است.
از طرف دیگر کاربرد دوم رشته جغرافیا مربوط به بکارگیری نیروی متخصص انسانی در سازمانهای اجرایی و خدماتی است. نیاز سازمان های مرتبط با این رشته باید توسط فارغ التحصیلان برطرف شود که شایستگی لازم را برای انجام امور محوله دارند. در نتیجه فارغ التحصیلان می توانند مهارتهای علمی و عملی خود را برای رفع نیاز سازمانها در حیطه خدمات اجرایی و اداری به کار بگیرند.
به صورت کلی با توجه به سه ضلع دانشگاه، صنعت و دولت، برای فارغ التحصیلان رشته جغرافیا در هر سه ضلع رده های شغلی تعریف شده تا ارتباط این سه ضلع مستحکم تر شود.
درآمد رشته جغرافیا
درآمد رشته جغرافیا ارتباط تنگاتنگی با جایگاه شغلی و همچنین سازمان محل خدمت دارد. به صورت کلی می توان درآمد متوسط را برای فارغ التحصیلان این رشته در نظر گرفت. البته با توجه به شرایط اقتصادی، ممکن است درآمد مورد نظر برای کارشناسان جغرافیا کسب نشود، البته ممکن است برخی از افراد در رده های شغلی با درآمد کمتر مشغول به کار شوند که همین امر ممکن است دانشجویان را از ورود به این رشته منصرف نمایند. اما به صورت کلی می توان چشم انداز خوبی را برای رشته جغرافیا متصور شد زیرا نیاز جامعه متخصصین این رشته بیش از پیش افزایش یافته است.
به صورت خلاصه درآمد رشته جغرافیا به فاکتورهای متعددی مانند مدرک تحصیلی، جایگاه شغلی و سازمان محل خدمت بستگی دارد. با افزایش دانش تخصصی و مهارتهای عملی می توان در ردیف های شغلی با درآمد ویژه مشغول به کار شد و حقوق کافی دریافت کرد.
ادامه تحصیل در رشته جغرافیا
بسیاری از فارغ التحصیلان بعد از اتمام دوره کارشناسی به دنبال تحصیل در مقاطع تحصیلات تکمیلی بالاتر هستند و با توجه به اینکه در این شرایط بازار کار و همچنین درآمد بهتری وجود دارد در نتیجه دانشجویان برای ورود به این مقاطع تحصیلات تکمیلی با همدیگر به رقابت می پردازند.
رشته جغرافیا در جهان
جغرافیا مطالعه مکان ها و روابط بین افراد و محیط هایشان است. جغرافیدانان هم ویژگی های فیزیکی سطح زمین و هم جوامع انسانی را که در سراسر آن پراکنده شده اند بررسی می کنند. مدرک رشته جغرافیا شما را به مهارت هایی برای درک و تجزیه و تحلیل دنیای اطراف و چگونگی تغییر آن مجهز می کند. شما می توانید در کشورهای بین الملل دانش خود را برای حرفه ای در محیط زیست، توسعه بین المللی، گردشگری، اقتصاد یا تجارت به کار ببرید. جغرافیدانان در دنیایی که با بلایای طبیعی، جمعیت بیش از حد، تغییرات آب و هوا و سایر چالش‌ها مواجه است، مورد تقاضا هستند.
اگر بخواهیم به صورت دقیق تر شرایط رشته جغرافیا در جهان را برای شما ارزیابی کنیم لازم است تا به معرفی بهترین دانشگاه های جهان برای رشته و همچنین میزان درآمد فارغ التحصیلان در کشورهای مختلف بپردازیم. جهت رتبه بندی دانشگاه از رتبه بندی QS استفاده می کنیم. رتبه بندی QS یکی از مهم‌ترین رتبه‌بندی‌های دانشگاهی است که براساس سوابق آموزشی، توانایی جذب در بازار کار، نسبت اعضای هیئت علمی به تعداد دانشجو، نسبت اعضای هیئت علمی بین‌المللی، نسبت دانشجویان بین‌المللی و میزان استنادات به ازای هر عضو هیئت علمی دانشگاهها را رتبه‌بندی می‌کند. در حال حاضر براساس آخرین تغییرات رتبه بندی دانشگاه های جهان برای رشته جغرافیا ۱۰ دانشگاه برتر این رشته به شرح زیر هستند:
دانشگاه آکسفورد، بریتانیا University of Oxford مدرسه اقتصاد و علوم سیاسی لندن (LSE)، انگلستان – The London School of Economics and Political Science (LSE) دانشگاه کمبریج، بریتانیا – (UCB)- University of Cambridge دانشگاه کالیفرنیا، برکلی ، ایالات متحده آمریکا- University of California, Berkeley (UCB) دانشگاه ملی سنگاپور (NUS) – National University of Singapore دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس (UCLA) – University of California, Los Angeles دانشگاه ملی استرالیا (ANU) کانبرا، استرالیا – Australian National University (ANU) دانشگاه بریتیش کلمبیا ونکوور، کانادا – University of British Columbia UCL لندن، انگلستان دانشگاه هنگ کنگ – The University of Hong Kong
در بین دانشگاه های آسیایی دانشگاه ملی سنگاپور با رتبه ۶ و دانشگاه هنگ کنگ با رتبه ۱۰ در بین برترین دانشگاه ها برای رشته جغرافیا قرار دارد. در این رتبه بندی دانشگاه های ایران جایگاهی ندارند.
متوسط حقوق جغرافیدان در ایالات متحده تا ۲۷ فوریه ۲۰۲۳ ۷۵۵۴۸ دلار است، اما محدوده حقوق معمولاً بین ۶۷۷۸۶ تا ۹۶۶۶۰ دلار است. آلاسکا، کالیفرنیا، ناحیه کلمبیا، نیوجرسی و ماساچوست بیشترین درآمد را برای کارشناسان جغرافیا در ایالت های آمریکا دارد. در مقایسه با متوسط حقوق یک جغرافیدان در ایالات متحده، ایالت آلاسکا دارای بالاترین درآمد شغلی برای این شغل است. میانگین حقوق جغرافیایی در کانادا ۷۷۸۳۸ دلار در سال یا ۳۹.۹۲ دلار در ساعت است.