رشته‌ی شنوایی سنجی یکی از زیر شاخه های علوم پزشکی است که وظیفه ی مطالعه ی شنوایی و اختلالات آن را برعهده دارد. که مواردی چون ارزیابی شنوایی و تعادل و تشخیص اختلالات آن،حفاظت و پیشگیری از شنوایی و آموزش و توانبخشی را شامل می‌شود. در زیر به تفصیل ،این وظایف شرح داده می‌شود:
- ارزیابی شنوایی و تعادل و تشخیص اختلالات آن(شنوایی تشخیصی): در واقع یک شنوایی سنج فقط گوش خارجی و پرده گوش را بررسی نمیکند، بلکه ورای آن شامل گوش میانی، گوش داخلی و اعصاب شنوایی و تعادل را تا مغز مورد مطالعه و ارزیابی قرار میدهد و پس از تشخیص ضایعات موجود، در صورت نیاز به متخصص گوش و حلق و بینی، مغز واعصاب و اطفال ارجاع میدهد.
- پیشگیری و حفاظت از شنوایی: کم هزینه ترین، بهترین و راحت ترین راه حفظ سلامت جامعه پیشگیری است . در شنوایی سنجی با کمک روش های غربالگری میتوان از پیشرفت بیماری ها جلوگیری کرده و سلامت جامعه را تضمین کرد. این آزمون های غربالگری برای شاغلین در کارخانه های پرسروصدا صورت میگیرد تا آسیب های ناشی از آلودگی صوتی به حداقل برسند.تعیین نقاط مجاز و غیر مجاز از نظر سروصدا، ارایه ی برنامه های حفاظت شنوایی و ارایه ی راهکارهایی در جهت کنترل سروصدا از جمله وظایف شنوایی سنج در این حیطه است. همچنین آزمون های غربالگری برای نوزادان، کودکان پیش دبستانی و حتی دانشجویان انجام میگیرد با این هدف که ضایعه به موقع شناسایی و هرچه سریع تر مورد درمان واقع گردد تا از آسیب های پیش رو، جلوگیری به عمل آید.
- وظیفه ی دیگر شنوایی سنج توانبخشی است. که دو بخش توانبخشی شنوایی و توانبخشی تعادل را در برمیگیرد. منظور از توانبخشی تعادل، ارایه ی راهکارهای درمانی برای بیمارانی که از سرگیجه و عدم تعادل رنج میبرند ، است. توانبخشی شنوایی وظایف متعددی از جمله ارزیابی ، تجویز و تنظیم وسایل کمک شنوایی، تربیت شنوایی، کمک به سازگاری روانی-اجتماعی بیماران، راهکار های درمانی برای افراد دچار وزوزگوش و توانبخشی بیماران مبتلا به اختلال توانبخشی مرکزی را در برمیگیرد.
- هم چنین آموزش نحوه ی برقراری ارتباط مناسب، نحوه ی لب خوانی و گفتار خوانی ، به افرادی که دچار ناشنوایی کامل هستند، از جمله وظایف یک شنوایی سنج است.
علاوه بر موارد فوق، تهیه ی گزارشات لازم برای پزشک معالج از روند درمان و همچنین برقراری کارگاه های برقراری ارتباط مناسب برای بیماران و خانواده هایشان، از وظایف دیگر فارغ التحصیلان این رشته است.
توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه:
با توجه به اینکه رشته ی شنوایی سنجی رشته ای تازه بنیان است، اغلب منابع درسی به زبان انگلیسی و ترجمه نشده است. بنابراین تسلط بر زبان انگلیسی برای موفقیت در این رشته ، امری ضروری است.
همچنین تسلط بر درس فیزیک به خصوص فیزیک صوت و درس زیست شناسی از دوران دبیرستان ، از ملزومات انتخاب این رشته است. به علاوه دانشجو باید آناتومی و فیزیولوژی گوش را دقیق فراگیرد تا برای یادگیری دروس تخصصی این رشته آمادگی لازم را داشته باشد.
رشته ی شنوایی سنجی با افرادی سروکار دارد که ممکن است به علت مشکلات شنوایی و تعادلی خود، دچار مشکلات روحی و اجتماعی شده باشند . بنابراین داشتن سلامت کامل روانی برای شنوایی سنج و مهارت ارتباطی مناسب برای بازگرداندن این افراد به زندگی و اجتماع ، امری ضروری است.
همچنین دقت و توجه به جزییات، رفتار دلسوزانه و حرفه ای با بیماران و مهارت انجام کار تیمی از دیگر مهارت های مورد نیاز این رشته است.
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
امکان ادامه تحصیل این رشته در حال حاضر تا کارشناسی ارشد وجود دارد.
آینده شغلی و بازار کار
اما درباره ی فرصت شغلی این رشته میتوان زمینه های شغلی زیر را نام برد:
-کارخانه ها و مراکز صنعتی
-مراکز وابسته به سیستم بهزیستی
-مدارس عادی و استثنایی جهت انجام برنامه های غربالگری و پیشگیری
– خانه های بهداشت
-کلینیک های خصوصی شنوایی شناسی
-همکاری با متخصصین گوش و حلق و بینی
-مراکز ساخت قالب ها و سمک های شنوایی
فارغ التحصیلان میتوانند با داشتن سابقه ی کاری(4سال برای شهرستان ها و ۶ سال برای تهران)اقدام به تاسیس مراکز خصوصی شنوایی شناسی کنند.
این رشته جون نوپا است و امکان همکاری گسترده با مدارس و کارخانجات و همچنین متخصصین گوش و حلق و بینی دارد، جای پیشرفت و بازار کاری خوبی در انتظارش است.